Sport op z'n mooist: Sanne Wevers de verrassing op de balk in Rio

Door Lisette van der Geest

Vanaf Texel lijkt Rio ver weg. Maar die maandagmiddag, stilstaand op asfalt waar geen toepasselijker naam voor mogelijk is; de Pontweg, is Rio heel dichtbij.

Het was de sportzomer van 2016. Ik werkte nog voor een ander medium, op freelancebasis, en was een soort vliegende keep, of noem het achtervang. Voor het geval collega’s ter plaatse bij de Zomerspelen niet alles konden bolwerken. Dat was nodig met alle sporten die tegelijkertijd aan bod komen bij het grootste sportevenement ter wereld en de soms bijna ondoenlijke reistijd van locatie naar locatie.

Vlak voor de pont, daar op Texel, ging de telefoon. Brazilië. ,,Kun jij de finale op de balk verslaan? Als Sanne Wevers het goed doet, is brons haalbaar.”

Noem het gerust een onderschatting, maar noem het ook reëel. Wevers heeft voor de olympische finale reeds WK-zilver op zak, maar die prestatie werd destijds al ‘een stunt’ genoemd. En belangrijker: ze moet het in Rio opnemen tegen dé ster van het turnen, tegen de vrouw van wie ze de WK-finale verloor en die als ongenaakbaar wordt omschreven, als grootheid en als fenomeen: Simone Biles.

Biles is niet alleen de beste turnster ter wereld, ze behoort tot de groten van de Amerikaanse sport. Geroemd om haar kracht, stabiliteit en explosiviteit. Biles rijgt titels aaneen en is in Rio op dreef. Ze heeft op de dag van de balkfinale al drie olympische gouden medailles op zak.

Wevers bevindt zich met haar op dat moment 24 jaar in de ‘herfst van haar carrière’. Nederland heeft Epke Zonderland, het Friese sympathieke boegbeeld van de sport, die in Londen goud won. Andere Nederlandse turners zijn vergeleken met de als open te boek staande Zonderland relatief onbekend. Nooit haalde een Nederlandse vrouw olympisch goud op een individueel turnnummer.

De route naar Rio was zwaar, met blessureleed en een conflict dat uitmondt in een verbanning uit een turnzaal in Twente, waardoor ze samen met haar vader en twee-eiige tweelingzus Lieke naar Heerenveen verhuist. Zij is de harde werker van de twee zussen, zei Wevers telefonisch al eens, voor een interview in een turnmagazine. Lieke is het natuurlijke turntalent, zelf moest ze op jonge leeftijd meer trainen voor hetzelfde resultaat.

Die harde werkster staat die avond, Nederlandse tijd, in de finale op de balk. In een zwart pakje met oranje accenten waar ze zelf over heeft meegedacht. De nagel van haar ringvinger gelakt in de kleuren van de Nederlandse vlag.

Ze staat bekend om haar elegantie tijdens oefeningen, maar haar houding vooraf is misschien wel het mooist. Als alles nog onzeker is, als zenuwen regeren en niets ter wereld er nog toe doet. De voor korte tijd bol geblazen wangen, de diepe zucht die volgt, het hoofd naar beneden gericht terwijl ze geconcentreerd door met make-up zwaar aangezette ogen richting ‘het balkje’ kijkt, zoals Wevers het turntoestel ook wel liefkozend noemt.

En vooral dat onophoudelijke bewegen van haar lijf, als een soort springveer die een aanloop neemt.

De stadionspeaker roept haar naam, maar Wevers merkt er niets van, ze tilt haar been op, zet af en turnt de oefening van haar leven. Daar in Rio blijkt: als Sanne Wevers het goed doet, is goud haalbaar. 

Dit is niet per se mijn favoriete sportmoment, waar ‘de baas’ voor deze opdracht wel om vroeg. Ik heb niet één favoriet moment. Maar een ding hebben de in mijn ogen mooiste sportprestaties wel gemeen: het zijn de momenten waar de verrassing regeert.

_{Sanne Wevers over precisie van de pirouette}

Dorian van Rijsselberghe, zo dominant dat hij reeds voor de afsluitende medalrace kampioen is, zijn tweede Spelen op rij. Suzanne Schulting, debuterend op de Winterspelen in de finale van de 1000 meter met een flinke portie lef en een magistrale race. Ze is de eerste Nederlandse olympische shorttrackkampioene ooit, winnares in Zuid-Korea nota bene, het shorttrackland bij uitstek. Of Ireen Wüst, de vijfvoudig olympisch kampioene die kan pieken zoals niemand anders.

En Sanne Wevers. In Nederland wellicht wat ondergewaardeerd, of in ieder geval niet zo bekend als Zonderland, ze heeft nog geen procent van de aandacht die fenomeen Biles in eigen land krijgt. Maar Wevers stond er, die maandag. In een finale van een sport die wereldwijd breed vertegenwoordigd is, al helemaal bij de vrouwen of meisjes. Grote landen als Rusland, Amerika en China beschikken over een rijke turnhistorie, maar juist zij was het, die die dag onverwachts voor Nederland geschiedenis schreef.